Tư tưởng Phùng_Gia_Lộc

Các sáng tác của ông thể hiện sự không khoan nhượng với những thói tiêu cực trong đời sống nơi thôn quê: tham nhũng, cửa quyền (Các truyện ngắn Chỗ rỉ, Con bò thải, bút ký Nam Giang vực xoáy...). Bài ký Chìm thuyền trên cạn là tâm đắc của ông với tư tưởng an dân qua câu thơ của Nguyễn Trãi: Lật thuyền mới biết dân như nước, rằng làm quan, làm cán bộ phải cẩn trọng lắm, như thuyền nổi trên nước, cẩn thận đừng để nước dậy sóng, nên thấy được sức mạnh, uy quyền của nước trước khi để bị lật thuyền.

Sinh thời, ông thường ngâm ngợi và gửi gắm triết lý về một bậc vương giả trong nhân gian qua những câu ca dao4 như: Núi cao bởi có đất bồi, núi chê đất thấp núi ngồi ở đâu? hay triết lý nhân sinh qua những câu như: Con ong làm mật yêu hoa, con cá bơi yêu nước con chim ca yêu trời...

Bài thơ Vô đề ông viết lúc cuối đời là những trăn trở, nỗi niềm đau đáu của ông trước những phận đời thấp bé luôn muốn vươn lên, đằng sau đó là mong muốn cứu khốn phò nguy âm ỉ trong ông chưa bao giờ tắt.

Thương con thú ở thảo cầm viênCũng trời cũng đất cũng thiên nhiênĂn ở thoáng nhìn êm ả thậtTháng ngày lồng lưới dám sai quên.Thương cho cây cỏ mọc hang sâuLeo lét xanh xao vẫn dãi dầuVẫn cố vươn tìm ra phía sángMặt trời soi chiếu những nơi đâu.

Tác phẩm:

  • Con gái ông giám đốc - Tập truyện và ký, 116 trang, Nhà xuất bản Thanh Hóa, 1987.
  • Bút ký Cái đêm hôm ấy...đêm gì, báo Văn nghệ, 1987
  • Bút ký Chìm thuyền trên cạn, 1989

và nhiều truyện ngắn, bút ký đăng trên báo, tạp chí T.Ư và địa phương